ASP'ye giriş
Her ne kadar ASP dinamik Web sayfaları yapmak için kullanılan eski bir araç olsa bile yine de oldukça güçlü bür araçtır web sunucusunda komut dosyalarını çalıştırmak için kullanılır, Bu yazımda ASP'ye girişi anlatmaya çalışacağım.
ASP'nin açılımı Active Server Pages (Aktif Sunucu Sayfaları) tir, bir Microsoft Teknolojisidir Windows tabanlı Sunucuda çalışan bir program dilidir.
ASP dosyası
- Dosyaların uzantısı .asp ile tenımlanır.
- Sadece HTML kodlarından, karışık veya sadece ASP kodlarından da oluşabilir.
- ASP dosyaları sadece sunucu tarafında yürütülür.
ASP ile neler yapılabilir?
- Kullanıcı sorgularına veya HTML formlarından gönderilen verilere yanıt verme.
- Düzenleme, değişiklik yapma, içerik ekleme veya herhangi bir web sayfasını özelleştirme.
- Veritabanlarına veya diğer sunucu verilerine erişim ve sonuçları bir tarayıcıda görüntüleme.
- ASP kodları tarayıcıda görülemediğinden web güvenliği.
- Basitlik ve hız
ASP nasıl çalışır?
Tarayıcı normal bir HTML dosyası istediğinde, sunucu sadece dosyayı döndürür. Fakat tarayıcı bir ASP dosyası istediğinde, sunucu ASP dosyasını okur ve dosyadaki komutları ASP motoruna iletir. Kodlar işlendikten sonra sonuç HTML çıktısı olarak sayfaya iletilir.
ASP dosyalarında sunucu komutları <% ve %> ile çevrilir bu komutlar arasındaki kodlar sunucu tarafından işlenir. Response.Write () yöntemi, çıktıyı HTML'ye (sayfaya) yansıtmak için kullanılır.
Response.Write yönteminin daha kısa bir komutu daha vardır bunun için = kullanılır <%="Merhaba Dünya!"%> bu kullanım sadece ekrana sonucu basmak için kullanılabilir buradaki <% ve %> içinde değişkenlerden başka komutlar kullanılmaz.
Response.Write örnekleri!
<%
Response.Write("Merhaba dünya bu benim ilk ASP dosyam!")
%>
Kopyala
Aynı işlemi HTML kodları kullanarak yapalım.
<%
response.write("<div style='color:#0000ff'>Merhaba dünya bu benim ilk ASP dosyam!</div>")
%>
Kopyala
Değişkenleri kullanarak yapılan bir örnek.
<%
Dim degisken
degisken="Merhaba dünya bu benim ilk ASP dosyam!"
response.write(degisken)
'değişkenlerde de HTML kodları gömülebilir ve üstte tanımlanan değişken içeriği değiştirilebilir
degisken="<div style='color:#0000ff'>Merhaba dünya bu benim ilk ASP dosyam değişkene yeni değer verilir!</div>"
response.write(degisken)
%>
Kopyala
Dikkat ettiyseniz response.write ve değişkenlerdeki içeriği hep " (çift tırnak) içine aldık sayısal işlemlerde bu tırnaklar kullanılmaz kullanılırsa sadece değeri sayfaya basma işlemlerinde kullanılabilir ama matematiksel işlemlerde tırnaklar hata verir işlemi tamamlamaz.
- response.write("1453") ve response.write(1453) sayfaya 1453 yazar.
- response.write("1453+100") sayfaya 1453+100 yazar, değer metin olarak algılandığı için olduğu gibi yazdırır.
- response.write(1453+100) sayfaya 1553 yazar, değer sayısal olarak algılandığı için + ile matematıksel işleme tabi tutulur.
Değişkenleri tanımlarken virgülle ayırabiliriz Dim ahmetinparasi,benimparam,toplampara gibi aşağıda matematiksel bir işlemin ve çoklu değişken tanımlaması örneğini görebilirsiniz.
<%
Dim ahmetinparasi,benimparam,toplampara
ahmetinparasi = 50
benimparam = 20
toplampara = ahmetinparasi + benimparam
response.write(toplampara)
%>
Kopyala
Bu kod sayfaya 70 sayısını yazacaktır ahmetinparasi değişkenine 50 benimparam değişkenine 20 ve toplampara değişkeninde + ile ikisinin toplamını elde ederek sayfaya response.write ile toplampara değişkenindeki sonucu yazdırmış olduk eğer + yerine - kullansaydık sonuç 30 veya * kullansaydık sonuç 1000 olacaktı.
ASP kodlarına notlar
Asp kodlarımıza ilerde hatırlamamız için notlar düşmenin iki yolu var REM ve ' tek tırnak işareti konulmuş olan satır ASP tarafından okunmaz bazen bazı kodlara geçici engel yada bazı notlarımızı bu şekilde ASP dosyalarında saklayabiliriz REM küçük harflerle de yazılabilir sorun olmaz.
<%
REM Response.Write "Merhaba ASP" bu satır asp yarafıından okunmayacaktır satır başında REM var.
Response.Write "Merhaba ASP" REM bu satır Merhaba ASP yazar ancak bu not sayfada görünmez REM var.
'Response.Write "Merhaba ASP" bu satır asp yarafıından okunmayacaktır satır başında ' var.
Response.Write "Merhaba ASP" ' bu satır Merhaba ASP yazar ancak bu not sayfada görünmez ' var.
%>
Kopyala
ASP ile ilgili bu açıklamalar şimdilik başlangıç ve birkaç deneme yaparak mantığı kavramanıza yardımcı olacaktır ilerki günlerde ASP kategorisine eklenecek başka asp yazılarında buluşmak üzere.
Mehmet ibrahim